In 2021 hebben we vier uitzendingen over onderwijs verzorgd.
Over actuele thema’s, met deskundigen en praktische informatie.
Je kunt de webcasts terugkijken: goed om bij te blijven in je vakkennis of bruikbaar voor een studiedag!
Wat ben je verplicht vanuit de onderwijsinspectie en waar ligt de vrije ruimte?
Heldere uitleg en twee verhalen uit de onderwijspraktijk van schoolleiders.
SLO, OMJS, Didactief, JSW, …: ze schrijven er allemaal over. Waarom?
Wat is de kracht van samenhangend onderwijs?
Met als gastspreker onderwijskundige Jos Cöp.
Het rooster is zo vol en hoe creëer je dan een dynamische schooldag?
En ook: hoe samenhangend onderwijs werkdrukverlagend werkt!
Met als gastspreker Wim van Gelder van Alles in beweging.
Durf het gesprek aan te gaan en ga van dromen, naar doelen, naar daden!
Met als gastspreker onderwijskunstenaar Sjef Drummen, mede-oprichter van Agora
Kijk hier de webcast afleveringen terug!
Vier keer een uur onderwijstelevisie over boeiende onderwerpen.
Samenvatting
Omgeving
Naast het maximaal benutten van de gymzaal en de speelzaal, kunnen andere plekken (vaker) ingezet worden om een schooldag dynamischer te maken.
- Schoolomgeving: bijvoorbeeld een parkje, sportveldje, buurtplein.
- Schoolplein: door een optimale inrichting, maximaal gebruik en kennis over ‘pleingedrag’.
- Schoolgebouw: benutten van gangruimtes, trappen, klimmuur e.d.
- Lokaal: wissel het zitten af met staand werken aan kasten/statafel, zitballen, deskbike, op de vloer .
Didactisch
Goed bedenken of het bewegen je doel, het middel of een mix is:
- Beter leren bewegen door gymlessen
- Beweging en zittend leren goed afwisselen door pauzes, gym en andere beweegmomenten (energizers)
- Beweging tijdens het leren via zitbal, statafel/kast, deskbike, wandelend of staand overleggen, werken op de vloer, opdrachtspelletjes op het plein
- Bewegen om te leren door bijvoorbeeld tafels in ritme opzeggen, letters op rug schrijven, letterhinkelen, honderdveld of de kaart van Nederland op schoolplein e.d.
Belemmeringen
Niet alle kinderen doen mee, ik heb de ruimte niet, de groep wordt onrustig, ik heb de tijd er niet voor, mijn collega’s zien het niet zitten, ik weet niet welke beweegactiviteiten ik het beste kan inzetten…
Reële belemmeringen en het is ook een complexe materie. Goede implementatie en begeleiding (van de vakleerkracht) is hierbij nuttig. Aan de andere kant kunnen hele simpele ingrepen al een verschil maken: kasten gebruiken om staand aan te werken, met een kaartspelletje de kaarten onder de tafel leggen of werken op de grond (op het plein, in de gang of het lokaal).
Tijd en balans in je rooster
Het praktijkverhaal van Germaine was duidelijk: door thematisch werken (inclusief taal en lezen) ervaart zij veel minder druk op het rooster en heeft ze tijd om de schooldag dynamischer te kunnen organiseren en meer creatieve werkvormen in te zetten. Vervolgens geeft het gevoel en de ervaring om te kunnen doen wat je wilt doen, minder werkdruk en meer balans.
Samenvatting
- Begrijpend lezen is voor het grootste deel het begrijpen van de wereld. Dus door je kennis van de wereld op te bouwen, snap je beter wat je leest en leer je meer.
- Dat doe je via rijke teksten over wereldse onderwerpen waarbij je focust op inhoud en woordenschat, niet op leesstrategieën.
- Wanneer je die teksten in een brede context plaatst, dus bijvoorbeeld binnen een project van meerdere weken (heel belangrijk punt), is bewezen dat het leereffect enorm toeneemt.
Want de kracht van leren zit niet in het aanbieden van losse kennis, maar in het herhalen, gebruiken en toepassen. En daar moeten kinderen de tijd en de ruimte voor krijgen. Dus: werk thematisch en laat naar aanleiding van een film, gedicht, verhalende of informatieve tekst, kinderen in debat gaan, laat ze voor- of tegen argumenten bedenken, laat ze verdiepingsvragen stellen, laat ze er over schrijven, laat ze vrij lezen over het projectonderwerp en daar dan weer over vertellen. Kortom, laat kinderen hun nieuwe kennis en woordenschat opdoen en gebruiken via luisteren, lezen, praten, (mondeling)vragen stellen en schrijven. - Wanneer je het thema of project verrijkt met expressie, praktische, ontdekkende opdrachten, een excursie of gastspreker, koppel je kennis aan een ervaring, een beleving en daarmee een levenslange herinnering.
Rust door samenhang
Jiske Mölenberg, leerkracht en taalcoördinator, vertelt dat zij door het thematisch werken en de samenhang van taal en lezen, rust en werkdrukverlaging ervaart.
Dat is de kracht van samenhangend onderwijs!
In de handleiding van Alles-in-1 staat beschreven hoe deze vier belangrijke conclusies binnen de projecten zijn opgenomen.
Wil je die ontvangen? Dat kan! Stuur een mail naar info@alles-in-1.org
Samenvatting
De praktijkverhalen van de schoolleiders
- Er is binnen de verplichte kaders veel ruimte om je eigen visie vorm te geven.
- Geef je team ruimte, vertrouwen en mandaat.
- Wees niet bang om het anders te doen.
- Wanneer je gezamenlijk een duidelijke visie hebt, weet je waar je voor staat en dat geeft rust.
- Wees niet bang voor de inspectie; het kan je gesprekspartner zijn. Vertel jouw verhaal, waar je voor staat en waar je naar op weg bent.
De feiten; wat moet en mag van de onderwijsinspectie (minuut 22:00-28:30)
Als een inspecteur een school bezoekt, draait het om deze drie hoofdvragen:
- Krijgen de leerlingen goed les?
- Leren de leerlingen genoeg?
- Zijn de leerlingen veilig?
Concreter uitgewerkt, verwacht de inspectie acht onderdelen:
- Dat het onderwijsaanbod kerndoelendekkend is.
De kerndoelen zijn de einddoelen. Hoe je tot die einddoelen komt, mag je zelf invullen.
- Dat je zicht hebt op de ontwikkeling van de leerling.
Hoe je dat doet, daar ben je vrij in.
- Dat het didactisch handelen van de leraar voldoende is.
Belangrijk: creëer een leerklimaat waardoor leerlingen actief en betrokken zijn.
Stem de instructies, begeleiding, opdrachten en onderwijstijd af op de behoeften van de groep en individuele leerlingen. De afstemming is zowel op ondersteuning als op uitdaging gericht.
- Dat je extra ondersteuning biedt als dat nodig is.
- Dat je valide en genormeerde toetsen gebruikt en de eindtoets afneemt.
Let op: er is geen wettelijke norm voor het minimaal af te nemen toetsen. Je bent dus niet verplicht 2x per jaar een genormeerde toets af te nemen.
- Dat de onderwijsresultaten op niveau zijn.
- Dat je een veiligheidsbeleid hebt en dat jaarlijks monitort.
- Dat in het schoolplan de kwaliteitszorg staat beschreven.
Tip: lees het kerndoelenboekje!
En je zult lezen dat de wetgever heel graag wil dat het onderwijs zo veel mogelijk in samenhang van vakken en vaardigheden wordt aangeboden. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2006/04/28/kerndoelenboekje
Samenvatting
Iedereen kan de eerste zijn om een beweging in gang te zetten! Dat is de rode draad van de vier webcasts. Vandaar ook de titel #ikmaakmijnonderwijs.
Waarom zou je veranderen? Dat is geen must uiteraard, maar als je het gevoel hebt dat het anders kan, beter kan, spreek je dan uit! Of lees en luister naar verhalen van anderen die het eerder anders durfden te doen. Kijk bijvoorbeeld naar deze uitzending en maak gebruik van de lees- en luistertips.
Sjef Drummen vertelt waarom hij het urgent vond om het radicaal anders te doen; je kunt immers niet ‘halfzwanger’ zijn. Kinderen zijn perfecte leermachines. Het enige wat wij hoeven te doen, is niet aan hun ‘uitknop’ zitten. Wat je wel moet doen: kinderen laten leren vanuit eigen motivatie binnen een veilige en heterogene ‘schoolfamilie’ en hen faciliteren, begeleiden en volgen.
Over dat en nog meer kan hij veel mooier vertellen, ga maar kijken of lees zijn boek Catharsia.
Kina Groenewoud vertelt over haar rol als schoolleider in deze tijd. Dat nog duidelijker is geworden dat je niet alles kunt en dat je keuzes moet maken (Niet het vele is goed, maar het goed is veel. red 😉 Hoe zij via Waarderend Leiderschap zelfwaardering bij haar collega’s ontlokt, bijvoorbeeld door ruimte en tijd te geven om leerkrachten te laten specialiseren op een bepaald gebied om vervolgens als expert op dat vlak collega’s te kunnen ontlasten en/of begeleiden. En ze vertelt hoe zij door samenhangend onderwijs ziet dat er zo veel meer betrokkenheid en verbondenheid ontstaat bij en tussen kinderen, leerkrachten, ouders en omgeving.
Onze oproep:
Deel je onderwijsdromen, deel je -twijfels, deels je -vragen, deel je -angsten, deel je -succesmomenten. Praat met elkaar over je droomschool. Om vervolgens samen met anderen over te gaan van dromen naar doelen, naar daden.